## 🎥 الحلقة الثانية: **كيف بدأت الخليقة؟**
**سلسلة: نصوص تحت المجهر – قراءة موضوعية للنصوص المقدّسة**
> نحن هنا في *نصوص تحت المجهر*، نُحاوِل أن نفهم النصوص المقدَّسة بعقلٍ منفتح، من دون هجومٍ أو مجاملة.
> هدفنا أن نقرأ، ونقارن، ونفكّر معًا.
> وسنبدأ رحلتنا مع أوّل يومٍ في خلق الكون،
> ونرى كيف وصفت كلّ ديانةٍ مقدّسةٍ لحظة البداية.
---
## 📖 **التوراة – سفر التكوين 1:1–5:**
> **"في البدءِ خلقَ اللهُ السماواتِ والأرض. وكانت الأرضُ خربةً وخالية، وعلى وجهِ الغمرِ ظُلمة، وروحُ اللهِ يرفّ على وجهِ المياه.
> وقال الله: ليكنْ نور، فكان نور.
> ورأى اللهُ النورَ أنّه حسن.
> وفصلَ اللهُ بين النور والظلمة.
> ودعا اللهُ النورَ نهارًا، والظلمةَ دعاها ليلًا.
> وكان مساءٌ وكان صباح: يومٌ واحد."**
> في اليوم الأوّل، نرى أنّ الله خلق النور، فسمّاه نهارًا.
> وأمّا الظلمةُ، التي كانت موجودةً أصلاً مع الأرضِ الخربة، فقد دعاها ليلًا.
> وقد فصل الله بين النور والظلمة بطريقةٍ غير مذكورةٍ في النصّ.
---
## 📖 **اليوم الثاني – الجلد والمياه:**
> **"وقال الله: ليكنْ جلدٌ في وسطِ المياه، وليكنْ فاصلاً بين مياهٍ ومياه... ودعا الله الجلدَ سماء."**
> *(تكوين 1:6–8)*
> في اليوم الثاني، خلق الله شيئًا يُدعى "جَلَد" – وفي العبرية يُسمّى *رَاقِيَع*.
> وهذا الجلد كان بمثابة قبّةٍ صُلبة، تفصل بين نوعَيْن من المياه:
* مياهٍ تحت القُبّة (كالبحار والأنهار)
* ومياهٍ فوق القُبّة – بحرٍ علويٍّ هائلٍ فوق السماء
> وقد أوضح علماء التوراة أنّ هذا الجلد جزءٌ من بناء السماء،
> قبّةٌ ضخمةٌ تطير الطيور على وجهها الداخلي، لا أعلاها.
> وهذا يعكس التصوّر القديم للكون:
> أرض، وفوقها مياه، ثم قبّة، وفوق القبّة مياهٌ أخرى.
---
## 📖 **القرآن الكريم – سورة فُصِّلت (11–12):**
> **﴿ثُمَّ ٱسْتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ وَهِىَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ ٱئْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا ۖ قَالَتَآ أَتَيْنَا طَآئِعِينَ ﴾
> ﴿فَقَضَىٰهُنَّ سَبْعَ سَمَـٰوَٰتٍ فِى يَوْمَيْنِ وَأَوْحَىٰ فِى كُلِّ سَمَآءٍ أَمْرَهَا ۚ وَزَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنْيَا بِمَصَـٰبِيحَ وَحِفْظًۭا ۚ ذَٰلِكَ تَقْدِيرُ ٱلْعَزِيزِ ٱلْعَلِيمِ﴾**
> في القرآن، المشهد مختلف قليلًا.
> فالسماء لم تكن جاهزةً عند بداية الخلق، بل كانت *دخانًا* – أي مادةً غير مستقرّة، ربّما غازات أو عناصر أولية.
> لكنّنا نُلاحظ أمرًا مهمًّا:
> في آياتٍ أخرى، كقوله تعالى:
> **﴿خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلْأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ ٱسْتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ﴾** *(البقرة: 29)*
> نُدرك أنّ الأرض خُلِقَت قبل تنظيم السماء.
> وكلمة *استوى* هنا لا تعني انتقالًا فيزيائيًّا،
> بل انتقالًا من مرحلة إلى أخرى:
> من الخلق إلى التنظيم والتقدير، لأن الله منزّهٌ عن المكان والزمان.
---
> أمّا قوله تعالى:
> **﴿ٱئْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا﴾**
> ففي ظاهره أمرٌ وخيار، لكنّه يحمل بُعدًا رمزيًّا عميقًا.
> لم يكن تهديدًا، بل عرضًا لمسارين:
* طاعة دون تحمّل مسؤولية الأمانة
* أو تكليفٌ ومسؤوليةٌ مصحوبةٌ بالمشقّة
> وهذا ما نراه أيضًا في سورة الأحزاب:
> **﴿إِنَّا عَرَضْنَا ٱلْأَمَانَةَ عَلَى ٱلسَّمَـٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱلْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَن يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا ٱلْإِنسَـٰنُ﴾**
> السماوات والأرض لم ترفضْ تمرُّدًا، بل خشيةً من حمل الأمانة،
> لأنّه طريقٌ مليءٌ بالتكليف، حيث الكُره = المشقّة، لا الإكراه.
> كما وصف القرآن الأمَّ:
> **﴿حَمَلَتْهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا﴾** –
> أي اختيارٌ مع مشقّة، لا إجبار.
---
## 📖 **الإنجيل – إنجيل يوحنا 1:1–5:**
> **"في البدءِ كان الكلمة، والكلمة كان عند الله، وكان الكلمة هو الله.
> هذا كان في البدءِ عند الله.
> كلُّ شيءٍ به كان، وبغيره لم يكن شيءٌ ممّا كان.
> فيه كانت الحياة، والحياة كانت نور الناس.
> والنور يُضيء في الظلمة، والظلمة لم تُدركه."**
> الإنجيل هنا يأخذنا في اتّجاهٍ مختلف تمامًا.
> لا يتحدّث يوحنا عن خلقٍ مادّي، بل عن رؤيةٍ لاهوتيّة عميقة:
> *الكلمة = الحياة = النور.*
> والنور هنا ليس نور الشمس أو النهار،
> بل نور المعرفة الإلهيّة، الذي ظهر – بحسب الإيمان المسيحي – في شخص المسيح.
---
🎙️ **الخاتمة:**
> في اليوم الأول من الخلق، رأينا ثلاث زوايا:
* التوراة ركّزت على النور المادّي – بداية عمليّة ومنظّمة.
* القرآن ركّز على إرادة الخالق، وتنظيم السماوات بعد الأرض.
* الإنجيل قدّم النور كرمزٍ للحياة الروحيّة والمعرفة.
---
> وهكذا شاهدنا اليوم الأوّل والثاني من الخلق،
> من خلال عدسة التوراة، والقرآن، والإنجيل.
> اختلافاتٌ واضحة… وتشابهاتٌ عميقة…
> وكلّ نصٍّ يروي قصّته من زاويته الخاصّة.
> لكنّ الرحلة لم تنتهِ بعد…
🎯 في الحلقة القادمة نكمل مع اليوم الثالث من سفر التكوين:
> تتجمّع المياه، وتظهر اليابسة، وتخرج النباتات والثمار من الأرض.
وسنطرح أسئلة جديدة:
🌊 هل خُلِق الماء قبل اليابسة؟
🌱 وكيف ظهرت النباتات قبل الشمس في التوراة؟
📖 وهل ذكر القرآن هذا الترتيب؟
✝️ وماذا عن الإنجيل… هل تحدّث عن التفاصيل؟
تابعونا في *نصوص تحت المجهر*…
لأنّ النصوص ما زالت تحمل أسرارًا… وما زالت تحت التحليل.
---
## 🇬🇧 **English Translation (Episode 2)**
We are here in *Texts Under the Microscope*, trying to understand sacred texts with an open mind—without attack or flattery.
Our goal is to read, compare, and reflect together.
We begin our journey with the first day of creation,
and see how each sacred tradition described the moment of beginning.
---
## 📖 **Torah – Genesis 1:1–5**
"In the beginning God created the heavens and the earth. The earth was formless and empty, darkness was over the surface of the deep, and the Spirit of God was hovering over the waters.
And God said, 'Let there be light,' and there was light.
God saw that the light was good, and He separated the light from the darkness.
God called the light 'day,' and the darkness He called 'night.'
And there was evening, and there was morning – the first day."
On the first day, we see that God created light and called it “day.”
Darkness, which already existed alongside the formless earth, He called “night.”
God separated the two—but the method of separation is not mentioned.
---
## 📖 **Day Two – The Firmament and the Waters**
"And God said, 'Let there be a firmament in the midst of the waters, and let it divide the waters from the waters'... And God called the firmament 'Heaven.'"
(Genesis 1:6–8)
On the second day, God created something called the “firmament” – in Hebrew, *Raqia*.
This firmament was like a solid dome separating two types of water:
* Waters below the dome (seas, rivers)
* Waters above the dome – a vast upper ocean above the sky
Biblical scholars explain that this firmament was part of the ancient cosmology:
Earth, waters, a dome, and more waters above.
---
## 📖 **Qur’an – Surah Fussilat (41:11–12)**
"Then He turned to the heaven when it was smoke and said to it and to the earth, ‘Come, willingly or unwillingly.’ They said, ‘We come willingly.’
So He completed them as seven heavens in two days and revealed in every heaven its command. And We adorned the lowest heaven with lamps and protection. That is the determination of the Mighty, the Knowing."
In the Qur’an, the scene is different.
The sky was not ready at the start—it was “smoke,” perhaps a gas or unstable matter.
In other verses, such as:
"He created for you all that is on earth, then turned to the sky..."
(Al-Baqarah: 29)
It is clear the earth was created before the heavens were fully formed.
The word *“istawā”* doesn’t imply a physical movement,
but a transition from creation to organization—since God is beyond time and space.
As for "Come, willingly or unwillingly," it’s not a threat,
but a symbolic presentation of two paths:
* Obedience without the burden of moral responsibility
* Or, assignment with responsibility and hardship
This is echoed in Surah Al-Ahzab:
"We offered the Trust to the heavens, the earth, and the mountains, but they declined to bear it and feared it. Yet man undertook it..."
They didn’t refuse out of rebellion, but out of awe.
The path involves duty—where unwillingness = difficulty, not compulsion.
As in:
"His mother bore him in hardship and delivered him in hardship" –
Meaning: chosen willingly, despite the pain.
---
## 📖 **Gospel – John 1:1–5**
"In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God.
He was with God in the beginning.
Through Him all things were made; without Him nothing was made that has been made.
In Him was life, and that life was the light of men.
The light shines in the darkness, and the darkness has not overcome it."
The Gospel takes us in a completely different direction.
John doesn’t describe physical creation, but a deep theological vision:
The Word = Life = Light
And this light isn’t sunlight or daytime,
but divine knowledge—revealed in the Christian view through Christ.
---
🎙️ **Conclusion**
On the first day of creation, we saw three perspectives:
* The Torah focused on physical light—an orderly beginning.
* The Qur’an focused on divine will and the heavens' formation after the earth.
* The Gospel presented light as a symbol of spiritual knowledge and divine life.
And so, we’ve seen the first and second days of creation
through the lens of the Torah, Qur’an, and Gospel.
Clear differences… and deep parallels.
Each text tells its own version of the beginning.
But the journey isn’t over…
🎯 In the next episode, we continue with Day 3 of Genesis:
Waters gather, land appears, and plants grow from the earth.
We’ll ask new questions:
🌊 Was water created before land?
🌱 How did plants appear before the sun in Genesis?
📖 Does the Qur’an mention this sequence?
✝️ And what about the Gospel—does it mention these details?
Stay with us on *Texts Under the Microscope*…
Because the scriptures still hold mysteries—and are still under analysis.
---
## 🇮🇱 **Hebrew Translation (תרגום לעברית)**
אנחנו כאן ב-*טקסטים תחת מיקרוסקופ*, מנסים להבין את הכתובים הקדושים בראש פתוח – בלי התקפה ובלי חנופה.
המטרה שלנו: לקרוא, להשוות, ולחשוב יחד.
נפתח את המסע ביום הראשון של בריאת העולם,
ונראה כיצד כל מסורת קדושה מתארת את הרגע שבו הכול התחיל.
---
### 📖 **התורה – בראשית א׳:1–5**
"בראשית ברא אלוהים את השמים ואת הארץ. והארץ הייתה תהו ובהו, וחשך על פני תהום, ורוח אלוהים מרחפת על פני המים.
ויאמר אלוהים: יהי אור; ויהי אור.
וירא אלוהים את האור כי טוב.
ויבדל אלוהים בין האור ובין החשך.
ויקרא אלוהים לאור יום, ולחשך קרא לילה.
ויהי ערב ויהי בוקר – יום אחד."
ביום הראשון, ברא אלוהים את האור, וקרא לו "יום".
החושך, שהיה קיים עוד קודם לכן – קיבל את השם "לילה".
אבל דרך ההבדלה בין האור והחושך לא מוזכרת.
---
### 📖 **היום השני – הרקיע והמים**
"ויאמר אלוהים: יהי רקיע בתוך המים, ויהי מבדיל בין מים למים... ויקרא אלוהים לרקיע שמים."
(בראשית א׳:6–8)
ביום השני, נברא הרקיע – *רָקִיעַ* – ככיפה מוצקה שמפרידה בין:
* מים שמתחת (ימים ונהרות)
* למים שמעל – אוקיינוס עליון מעל השמים
חז"ל ומפרשי המקרא מסבירים שזה היה חלק מהקוסמולוגיה הקדומה:
ארץ, מעליה מים, מעליהם כיפה, ומעל הכיפה – שוב מים.
---
### 📖 **הקוראן – סורת פֻצִּלַת (פסוקים 11–12)**
"ואז פנה אל השמים כשהיו עשן, ואמר להם ולארץ: בואו מרצון או מאונס.
אמרו: באנו ברצון.
ויכון אותם לשבעה שמים ביומיים, והוראה בכל שמיים את עניינה.
וקישטנו את השמים הקרובים בנרות ובשמירה.
זהו תכנון החכם, היודע."
בתמונה הקוראנית – השמיים עדיין לא היו מוכנים בתחילת הבריאה.
הם היו "עשן" – כלומר חומר ראשוני לא יציב.
פסוקים אחרים, כמו:
"ברא לכם את כל אשר בארץ, ואחר כך פנה לשמיים" (אל-בקרה: 29)
מראים כי הארץ קדמה בסדר לבריאת השמים.
המילה "استوى" (התעלה או פנה) – לא מעידה על תנועה פיזית,
אלא על מעבר שלב: מבריאה לארגון – כי אללה נעלה ממקום וזמן.
הפסוק "בואו מרצון או מאונס" – אינו איום,
אלא תיאור סמלי של שתי דרכים:
* ציות ללא אחריות
* או שליחות עם קושי ומחויבות
וזה חוזר גם בסורת אלאחזאב:
"הצענו את האמנה לשמים, לארץ ולהרים – הם סרבו לשאתה וחששו – והאדם נשאה."
הסירוב לא היה מרד – אלא יראה.
הקושי = אחריות, לא כפייה.
כמו ב:
"אִמו נשאתהו בעצב, ילדתהו בעצב" –
כלומר: קושי מתוך רצון, לא כפייה.
---
### 📖 **הבשורה – יוחנן א׳:1–5**
"בראשית היה הדבר, והדבר היה עם אלוהים, והדבר היה אלוהים.
הוא היה בראשית עם אלוהים.
הכול נהיה על ידו, ובלאו לא נהיה כל אשר נהיה.
בו הייתה חיים, והחיים היו אור האנשים.
והאור זורח בחושך, והחושך לא השיגו."
הבשורה לוקחת אותנו לכיוון אחר לגמרי.
יוחנן לא מתאר בריאה חומרית – אלא רעיון תאולוגי עמוק:
הדבר = החיים = האור
והאור – הוא אור רוחני, אור הדעת האלוהית,
שלפי האמונה הנוצרית, הופיעה בגוף ישו.
---
🎙️ **סיכום**
ביום הראשון של הבריאה – שלוש זוויות:
* התורה: אור פיזי – התחלה מסודרת
* הקוראן: רצון הבורא – שמיים אחרי הארץ
* הבשורה: אור כסמל לידיעה וחיים רוחניים
וכך ראינו את היום הראשון והשני של הבריאה
דרך עדשת התורה, הקוראן והבשורה.
הבדלים ברורים… ודמיון עמוק…
והמסע לא הסתיים…
🎯 בפרק הבא – ממשיכים ליום השלישי בבראשית:
המים נאספים, היבשה מופיעה, והצמחים יוצאים מן הארץ.
נשאל שאלות חדשות:
🌊 האם המים נבראו לפני היבשה?
🌱 איך הופיעו צמחים לפני השמש?
📖 האם הקוראן תיאר סדר כזה?
✝️ והאם הבשורה בכלל הזכירה זאת?
הישארו איתנו ב-*טקסטים תחת מיקרוסקופ*…
כי הטקסטים עוד טומנים סודות… והם עדיין תחת ניתוח.
---
